27 mei 2015

Connected met paarden

Als ik dan zo met mijn paarden aan het werk ben dan overvalt me weleens het gevoel dat het bij mij altijd anders/langzamer/moeilijker lijkt te verlopen dan bij andere paardentrainers. Wanneer ik jonge paarden beleer, houd ik altijd rekening met het incasseringsvermogen van het paard. Bij de minste spanning of weerstand doe ik een stap terug en geef het paard de tijd om te wennen aan de nieuwe oefening of omgeving. Niet alleen, maar samen. In mijn beleving gaat het namelijk over partnering, de connectie tussen jou en je paard. Juist daar groeit het zelfvertrouwen van het paard (en jezelf) van. Weten wat je aan elkaar hebt, dat je voor de ander klaar staat, en andersom.

“Maar een paard is toch geen mens?” Dat is een feit maar kijk eens naar paarden in het wild? Het is een kuddedier en tevens een vluchtdier. Wanneer een kudde staat te grazen op de prairie dan is er altijd een paard die op de uitkijk staat voor mogelijk gevaar en waarschuwt indien nodig. Ik zou graag die functie overnemen tijdens het werken met een paard. Een mens is ook maar een mens. Iedereen heeft zo zijn persoonlijkheid en eigen-aardigheden. Ondanks de bergen ervaring pretendeer ik alles behalve alleswetend te zijn. Sterker nog, ik sta er meer dan eens bij stil en vraag me af of ik wel goed bezig ben. Zo ook die ene keer dat ik met een jonge merrie werkte om in te rijden. Het was me al opgevallen dat ze een aparte manier van ademhaling had die niet paste bij haar lichaamshouding. De ademhaling vertelde me dat ze op haar qui-vive was terwijl haar lichaamshouding niets van die spanning liet blijken. Terwijl ik verder ging met de training hoorde ik de alarmbelletjes in mijn hoofd rinkelen. Rustig aan, rustig aan! Gevolgd door “wat een onzin, dat zou een andere trainer toch ook niet doen? Sterker nog, die zou al een paar stappen verder zijn!” Terwijl allerlei gedachten door mijn hoofd zwierden ging ik even rustig zitten op het opstapkrukje (ja,ja, die bekende van de Ikea).

Even later gaat de merrie achter mij staan. Nieuwsgierig pak ik mijn gsm en begin te filmen in ‘selfie’ stand. Zo kan ik zien wat er achter mij gebeurd. De merrie schuifelt dichter naar me toe en zet een been op rust. Even schrikt ze op van een geluid uit ‘die enge hoek’. Ze staat op scherp maar rent niet weg. Zachtjes zeg ik: “Rustig maar meisje, het is slechts de wind.” Nog altijd met mijn rug naar haar toegekeerd zie ik in mn beeldscherm dat haar hoofd steeds verder naar beneden gaat en ze langzaam begint te kauwen. Haar snoet leunt voorzichtig op mijn schouder en plots schiet het me te binnen: “ik gebruik altijd een verkeerd referentiekader!” Ik wil en hoef me niet te vergelijken met zogenaamde trainers die over gevoelens heen walsen. En al helemaal niet met mensen die zich vastklemmen in het zadel en het gebok van een paard uitzitten tot die te lamgeslagen is om nog te reageren. Zo ben ik niet en wil ik ook niet zijn! Ik wil een paard in zijn eigen waarde laten, ik zoek samenwerking op basis van vertrouwen. Ik wil dansen van fox trot (ik ben tenslotte gangenpaardenfanaat) tot de tango. De leidende partner zijn in een dans, respectvol samenwerkend met de volger. Door een paard de ruimte te geven om zichzelf te zijn, zal het paard zijn ware ik laten zien. Iets wat ze niet zullen doen wanneer hun dingen opgelegd worden door welke vorm van dominantie dan ook. Pas wanneer een paard jou binnenlaat in zijn belevingswereld, deze met je wil delen en een connectie maakt, pas dan kun je werken vanuit de kern en samen verder groeien.

Perfectie is een nobel streven. Maar er is meer dan simpelweg een standaard stappenplan te volgen voor eender welk paard. Neem altijd de tijd om het individu goed te bestuderen. Vanuit je gevoel of vanuit een karakteranalyse zoals bv Paardenpersoonlijkheden van Hempfling. Dergelijke analyses helpen je in het definiƫren van het karakter van het paard en welke aanpak van training het beste past zonder daarbij een paard in een hokje te plaatsen maar met respect voor de unieke persoonlijkheid van het individu. Zelf ben ik enorm een gevoelsmens en geef ik de paarden de ruimte om zich te uiten. Dit resulteert in beduidend heftigere reacties dan bij een training waar het paard deze ruimte niet heeft. Mijn benadering houdt in dat de training langer duurt maar tevens een beter fundament biedt voor de toekomst.

Wat een heerlijk gevoel geeft deze constatering mij! Er valt letterlijk een last van mijn rug en ik haal een paar keer diep adem. Nog geen minuut later hoor ik een diepe zucht van mijn paardenmaatje. Opgelucht sta ik op van mijn krukje en loop door de roundpen op de voet gevolgd door de merrie. Bij ‘die enge hoek’ blijf ik even staan en voor het eerst tijdens deze sessie durft de merrie zich in de ‘gevarenhoek’ te begeven. Ik glimlach. Samen komen wij er wel. Vandaag was het vanaf de grond maar binnenkort is het vertrouwen dermate gegroeid dat we onder zadel ook dezelfde vertrouwensband hebben en alle ‘gevaren’ kunnen trotseren. Samen!